Các bạn ơi, Hãy thành thật nào—bao nhiêu lần bạn ngồi kẹt xe và ước gì chiếc xe của mình có thể tự chạy, trong khi bạn chỉ việc thư giãn, nhâm nhi cà phê, hoặc thậm chí chợp mắt một chút?

Nghe như mơ đúng không? Nhưng giấc mơ ấy giờ đây không còn chỉ là cảnh trong phim viễn tưởng nữa. Xe tự lái đã xuất hiện—dù mới chỉ ở mức “nửa vời”.

Câu hỏi là: Chúng ta thực sự đã tiến xa đến đâu, và liệu đã đủ tin tưởng để giao tay lái cho một chiếc xe không có tài xế? Hãy cùng phân tích nhé.

Xe Tự Lái Thực Chất Là Gì?

Trước khi đi sâu, hãy thống nhất khái niệm. Xe tự lái, hay còn gọi là phương tiện tự động, sử dụng camera, cảm biến, radar và trí tuệ nhân tạo để di chuyển mà không cần con người can thiệp. Nhưng điều quan trọng là—không phải mọi “xe tự lái” đều giống nhau. Thực tế có một thang đo mức độ tự động hóa (từ 0 đến 5):

Level 0:

Không có tự động hóa—chỉ có bạn và vô lăng.

Level 1:

Hỗ trợ cơ bản như kiểm soát hành trình (cruise control).

Level 2:

Xe có thể tự đánh lái và điều chỉnh tốc độ, nhưng bạn vẫn phải luôn tỉnh táo.

Level 3:

Xe tự lái trong một số điều kiện, nhưng bạn phải sẵn sàng can thiệp.

Level 4:

Hoàn toàn tự động trong phạm vi hoặc tình huống cụ thể.

Level 5:

Mức “trong mơ”—không vô lăng, không bàn đạp, chỉ thuần tự động.

Hiện nay, đa số các xe bạn có thể mua vẫn dừng ở Level 2.

Những “Ông Lớn” Dẫn Đầu Cuộc Đua

Giờ hãy xem ai đang chiếm ưu thế trong đường đua tương lai này.

Tesla:

Có lẽ là cái tên được nhắc đến nhiều nhất. Hệ thống Autopilot và Full Self-Driving (FSD) của Tesla có thể đổi làn, đỗ xe, bám theo dòng xe. Ấn tượng đấy, nhưng vẫn chỉ là Level 2—bạn không thể nhắm mắt ngủ được.

Waymo:

Đang thử nghiệm dịch vụ taxi tự hành ở những nơi như San Francisco. Họ vận hành ở Level 4, nhưng chỉ trong các khu vực được lập bản đồ chi tiết và giới hạn.

Mercedes-Benz:

Gây chú ý tại châu Âu và Mỹ khi trở thành hãng đầu tiên được phê duyệt hệ thống Level 3. Hãy tưởng tượng: xe tự động chạy trong lúc kẹt xe, còn bạn thì thoải mái lướt điện thoại—khá tiện lợi phải không?

GM’s Cruise:

Tương tự Waymo, đang triển khai taxi không người lái tại một số thành phố.

Nói cách khác, tiến triển rất hứa hẹn, nhưng vẫn chưa đến mức “ngồi xem Netflix khi chạy cao tốc”.

Điều Gì Đang Cản Trở Chúng Ta?

Nếu công nghệ đã có, sao chúng ta chưa ngồi hết trên xe không người lái? Sự thật là:

1. An Toàn:

Xe vẫn gặp khó với những tình huống bất ngờ—tài xế con người thất thường, thời tiết xấu, hoặc tình huống hiếm gặp trên đường.

2. Luật Pháp Và Quy Định:

Quy tắc khác nhau ở mỗi nơi. Nhiều khu vực còn không cho phép thử nghiệm xe tự lái.

3. Chi Phí Cao:

Toàn bộ công nghệ—cảm biến, AI, camera—đều vô cùng đắt đỏ.

4. Niềm Tin Công Chúng:

Một vài vụ tai nạn liên quan đến xe tự lái khiến nhiều người dè dặt. Niềm tin vẫn đang trong quá trình xây dựng.

Chúng Ta Đã Gần Xe Level 5 Chưa?

Câu trả lời ngắn gọn: Chưa.

Phần lớn chuyên gia cho rằng chúng ta còn ít nhất 10 năm nữa mới có thể sở hữu xe hoàn toàn tự động, xử lý mọi con đường, mọi điều kiện, mà không cần con người hỗ trợ.

Nhưng tin vui là: Level 3 và Level 4 đang dần trở thành hiện thực, nhất là trong các lĩnh vực cụ thể như taxi, xe giao hàng, thậm chí xe tải. Tương lai không phải thay thế tài xế ngay lập tức, mà là xe ngày càng “đỡ đần” nhiều hơn.

Có Gì Dành Cho Bạn Ngay Lúc Này?

Dù xe tự lái Level 5 chưa xuất hiện trong gara nhà bạn, nhưng công nghệ này đã len lỏi vào đời sống qua nhiều tính năng quen thuộc:

- Kiểm soát hành trình thích ứng (Adaptive cruise control)

- Hỗ trợ giữ làn đường

- Phanh khẩn cấp tự động

- Hệ thống tự đỗ xe

Chúng giúp việc lái xe an toàn hơn, bớt căng thẳng, và dễ dàng hơn rất nhiều. Nói cách khác, đây là những “bước đệm” đến tương lai xe tự lái.

Kết Lại

Vậy, chúng ta đang ở đâu trong cuộc cách mạng xe tự lái? Chúng ta đã tiến gần hơn bao giờ hết, nhưng vẫn chưa hoàn toàn chạm đích. Tesla, Waymo, Mercedes đang mở đường, nhưng hiện tại, thực tế vẫn chỉ là “đồng hành thông minh” chứ chưa phải “thay thế tài xế”. Tương lai hứa hẹn nhiều tự do hơn, ít tai nạn hơn, và biết đâu một ngày, bạn thật sự có thể chợp mắt ngon lành giữa giờ cao điểm. Nhưng trước khi đến lúc đó, vẫn phải nhớ: tay giữ vô lăng, mắt nhìn đường.