Chào các bạn! Hôm nay hãy cùng bàn về một nỗi băn khoăn mà hầu như ai cũng từng trải qua: chọn ngành học đại học. Đúng vậy, quyết định lớn giữa khoa học và kỹ thuật (thường gọi là STEM) và khối nhân văn hoặc nghệ thuật (liberal arts).

Nếu bạn đang đứng trước ngã rẽ này, hoặc đơn giản là tò mò muốn nghe câu chuyện từ một người đã từng trải qua — để mình chia sẻ góc nhìn cá nhân. Chuẩn bị ít đồ ăn vặt, chúng ta cùng trò chuyện nhé!

Cuộc giằng co của mình thời đại học

Năm 18 tuổi, xung quanh mình ai cũng cổ vũ chọn ngành khoa học. “Vào ngành kỹ thuật đi, đảm bảo không bao giờ thất nghiệp!” “Công nghệ mới là tương lai!” Nghe quen không? Mình học tốt cả viết lách lẫn toán. Nhưng mình thấy bản thân sống động hơn khi được sáng tạo, viết và bày tỏ cảm xúc. Dù vậy, mình vẫn chọn ngành khoa học vì không muốn bị nói là chọn thứ “vô ích”. Kết quả? Mình hối hận — ít nhất là trong một thời gian.

STEM đã cho mình điều gì

Thẳng thắn mà nói — các lĩnh vực khoa học và công nghệ thường có lộ trình nghề nghiệp rõ ràng hơn. Mình học được những kỹ năng thực tiễn, có nhu cầu cao như phân tích dữ liệu, lập trình, và giải quyết vấn đề. Lương khởi điểm khá ổn, và đúng là các công ty thường ưu tiên tìm kỹ sư hay cử nhân CNTT trước tiên. Nhưng mình cũng học được một điều quan trọng hơn: nếu bạn không yêu thích công việc, thì dù lương có cao đến mấy cũng không cứu bạn khỏi kiệt sức. Và điều đó đã xảy ra với mình. Tài chính ổn, nhưng mỗi sáng thứ Hai đều cảm giác như phải kéo lê bản thân đến chỗ làm.

Điều đặc biệt mà dân khối Nghệ thuật có

Có một điều mà ít người nói đến: khối nhân văn và nghệ thuật dạy bạn cách tư duy, giao tiếp và kết nối. Một số người thành công nhất mình quen học văn học, xã hội học hoặc thiết kế. Họ xây dựng sự nghiệp trong lĩnh vực sáng tạo nội dung, thương hiệu, giáo dục, thậm chí cả công nghệ — vì họ biết cách kể chuyện và thấu hiểu con người. Đó là vàng trong thời đại mà mọi doanh nghiệp đều muốn kết nối cảm xúc với khách hàng.

Điều thực sự quan trọng hơn cả ngành học

Sau vài năm “lăn lộn” ngoài đời thực, mình nhận ra: Tấm bằng không khóa chặt tương lai bạn. Thái độ mới là thứ quyết định. Rất nhiều người đã đổi nghề, học thêm kỹ năng trực tuyến, và tạo ra con đường sự nghiệp “lai”. Cử nhân nhân văn có thể làm việc trong công nghệ. Kỹ sư cũng có thể trở thành nhà văn. Điều quan trọng là bạn có sẵn sàng học hỏi, giữ sự tò mò và hành động hay không.

Vậy… bạn nên chọn gì?

Nếu bạn thích sự cấu trúc, con số và muốn ổn định sớm về nghề nghiệp — STEM có thể phù hợp. Nếu bạn yêu thích biểu đạt, con người và ý tưởng — khối nhân văn hoặc nghệ thuật sẽ khiến bạn hứng khởi. Nếu bạn thích cả hai? Bạn không cần chọn mãi mãi. Cuộc đời dài và linh hoạt — bạn có thể bắt đầu ở một nơi rồi chuyển hướng sau này. Đừng chọn chỉ vì muốn “an toàn” trong mắt người khác. Hãy chọn thứ hợp với bạn, rồi tìm cách biến nó hữu ích cho thế giới.

Cùng trò chuyện nhé!

Mình rất muốn biết — nếu phải chọn ngay hôm nay, bạn sẽ đi theo con đường nào: khoa học hay nghệ thuật? Hoặc nếu bạn đã chọn rồi, liệu bạn có thay đổi quyết định? Hãy chia sẻ câu chuyện của bạn trong phần bình luận. Chúng ta đều đang cùng nhau tìm ra câu trả lời.