Sa mạc Sahara ở Bắc Phi chịu những biến đổi nhiệt độ khắc nghiệt, với nhiệt độ ban ngày thường đạt khoảng 37 độ C nhưng ban đêm lại giảm xuống chỉ còn khoảng -3 độ C.

Sự thay đổi đáng kể này là kết quả của các đặc điểm độc đáo của vùng sa mạc khô cằn, tác động không nhỏ đến cả thực vật và động vật sinh sống tại môi trường khắc nghiệt này.

Những yếu tố dẫn đến sự biến đổi nhiệt độ

Sa mạc khô chiếm tới 35% diện tích đất trên Trái Đất, và những vùng này thường xuyên trải qua sự thay đổi nhiệt độ cực đoan. Điều này xảy ra bởi hai yếu tố chính: cát và độ ẩm không khí. Cát trong các sa mạc hấp thụ và bức xạ nhiệt nhanh chóng, khiến nhiệt độ ban ngày tăng cao nhưng lại giảm mạnh vào ban đêm. Không khí khô, độ ẩm thấp ở các vùng này cho phép sự gia nhiệt và hạ nhiệt diễn ra nhanh hơn so với các khu vực ôn đới có độ ẩm cao.

Sự thích nghi của động vật sa mạc

Mặc dù điều kiện khắc nghiệt, các loài động vật sống trong sa mạc vẫn phát triển những cách thích nghi đáng kinh ngạc để đối phó với sự biến đổi nhiệt độ. Lớp bò sát, nhóm sinh vật phổ biến trong sa mạc, là động vật máu lạnh nên có thể tìm nơi trú ẩn để điều chỉnh thân nhiệt. Những động vật có vú lớn như lạc đà sử dụng lớp mỡ và bộ lông cách nhiệt để duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định. Các loài chim sa mạc áp dụng phương pháp làm mát bằng cách bốc hơi và có lợi thế bay xa để tìm nguồn nước.

Thách thức đối với thực vật sa mạc

Thực vật ở sa mạc khô phải chịu đựng nhiệt độ khắc nghiệt, đặc biệt là những đêm giá rét có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng. Những loài thực vật nổi tiếng của sa mạc như xương rồng đã phát triển các biện pháp phòng vệ như gai nhọn và độc tố để tránh bị động vật ăn cỏ. Chúng thường mọc ở những nơi có nhiệt độ duy trì trên mức đóng băng để không bị hư hại do sương giá.

Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu

Các nhà nghiên cứu dự đoán biến đổi khí hậu sẽ ảnh hưởng đến các vùng sa mạc khô, với nhiệt độ có thể tăng và mô hình lượng mưa thay đổi. Các sinh vật trong sa mạc sẽ gặp khó khăn do lượng mưa thất thường, dẫn đến các giai đoạn hạn hán kéo dài. Việc hiểu rõ những thay đổi này là điều vô cùng quan trọng để bảo tồn các hệ sinh thái sa mạc và các loài sinh vật độc đáo đã thích nghi để tồn tại trong môi trường khắc nghiệt này.