Mùa đông chứng kiến tỷ lệ tai nạn giao thông tăng cao hơn so với mùa hè, với mức gia tăng lên đến khoảng 50%. Nhiều người cho rằng nguyên nhân chính là do mưa và tuyết – những yếu tố thực sự có thể góp phần gây ra tình trạng này.

Mưa đá và đường trơn trượt làm giảm độ bám của lốp xe, khiến nguy cơ va chạm mất kiểm soát gia tăng đáng kể.

Tuy nhiên, ngay cả ở những thành phố mùa đông không có tuyết rơi hay mưa đóng băng, và nhiệt độ vẫn duy trì trong giới hạn tiêu chuẩn cho hiệu suất lốp xe, số vụ tai nạn vẫn có xu hướng gia tăng. Điều này cho thấy nguyên nhân không đơn thuần chỉ nằm ở điều kiện thời tiết khắc nghiệt mà còn xuất phát từ việc sử dụng không đúng cách hệ thống sưởi ấm trong xe hơi.

Không khí ấm có xu hướng bị giữ lại trong không gian kín. Vào mùa hè, cảm giác sảng khoái khi làn gió mát lạnh chạm vào da mặt không phải do hơi lạnh trực tiếp tác động đến não bộ, mà bởi cơ thể luôn cố gắng duy trì nhiệt độ ổn định. Khi gặp không khí mát, da và mao mạch co lại, kích thích gia tăng các tín hiệu truyền đến não bộ, kích hoạt hệ thần kinh trung ương và mang lại cảm giác tỉnh táo.

Ngược lại, không khí ấm khiến da và mạch máu giãn nở, thúc đẩy sự tản nhiệt của cơ thể. Điều này làm tăng nhu cầu lưu thông máu ở bề mặt da, nhưng đồng thời lại khiến lượng máu lên não giảm đi, làm suy giảm hoạt động của hệ thần kinh trung ương và tạo ra cảm giác buồn ngủ. Hiện tượng này tương tự như "cơn buồn ngủ mùa xuân," "sự uể oải mùa thu" hay "cơn lười biếng mùa hè" – tất cả đều có liên quan đến tác động của không khí ấm.

Vào mùa đông, việc thường xuyên ở trong một căn phòng được sưởi ấm có thể khiến bạn cảm thấy buồn ngủ. Khi lái xe trong tình trạng này, cộng với hệ thống sưởi trong xe, nguy cơ mất tập trung và thao tác sai tăng cao, dẫn đến tỷ lệ tai nạn giao thông mùa đông gia tăng đáng kể.

Hơn nữa, việc sử dụng chế độ tuần hoàn khí trong xe quá lâu có thể dẫn đến tình trạng thiếu oxy. Không khí ấm có thể gây buồn ngủ, nhưng thiếu oxy cũng là một yếu tố nguy hiểm không kém. Mở cửa sổ để đưa không khí lạnh từ bên ngoài vào không chỉ giúp tỉnh táo ngay lập tức mà còn cung cấp thêm oxy cho não, kích thích sự tỉnh táo và tập trung.

Chế độ tuần hoàn bên trong xe khiến lượng CO₂ tăng cao, làm giảm nồng độ ôxy trong không khí mà bạn hít thở. Nồng độ CO₂ cao có thể ảnh hưởng đến khả năng nhận oxy của cơ thể, dẫn đến trạng thái lơ mơ, chậm chạp và mất tập trung. Vì vậy, trong những chuyến đi dài ngày đông, việc chuyển sang chế độ lấy gió ngoài là một lựa chọn thông minh để duy trì chất lượng không khí trong xe.

Khi lái xe vào mùa đông, sự buồn ngủ và mất tập trung do thiếu ôxy là một nguy cơ lớn dẫn đến thao tác sai lầm. Dù hệ thống sưởi là cần thiết, nhưng không nên để nhiệt độ quá cao – cảm giác hơi lạnh một chút sẽ giúp bạn tỉnh táo hơn. Đặc biệt, tránh để luồng khí nóng thổi trực tiếp vào mặt vì điều đó có thể khiến bạn buồn ngủ nhanh hơn. Thay vào đó, hãy điều chỉnh hướng gió từ dưới lên trên để không khí phân bố hợp lý hơn. Nếu cửa kính bị mờ do hơi nước, hãy chỉnh chế độ thông gió xuống chân và kết hợp với chế độ làm tan sương cho kính trước. Việc sử dụng chế độ lấy gió ngoài không chỉ giúp duy trì độ tỉnh táo mà còn đảm bảo an toàn hơn khi lái xe vào mùa đông.